zondag 8 maart 2015

Fidessa

Fidessa vertelt het verhaal van de onschuldige nimf Fidessa die verliefd word op de ridder Sans-Joye. Het is echter zo dat mensen en nimfen te verschillend zijn om een relatie met elkaar aan te kunnen gaan. Fidessa is het hier niet mee eens en past zichzelf aan om bij Sans-joye te kunnen zijn met alle gevolgen van dien. 

Couperus schreef Fidessa in 1899 na zijn eerste roman Eline Vere. Net nadat het verscheen, werd het boek erg gewaardeerd maar later vond men de taal te symbolistisch en poëtisch. 

Over het taalgebruik gesproken, Couperus geeft in het boek een uitvoerige beschrijving van de natuur en de gebeurtenissen. Zo begint hij al met een gedetailleerde beschrijving van het bos en de nimfenweide. Couperus schrijft dit verhaal op een poëtische wijze en gebruikt daarbij veel woorden vanuit het oud Nederlands. Zo spreekt hij bijvoorbeeld over een ’opake duisternis en gebruikt hij werkwoorden als uitkrinkelen, die in het dagelijkse leven niet meer gebruikt worden. Verder zit het verhaal vol symboliek. Zo zijn alle mensen in het verhaal geharnast en alle nimfen naakt. Dit zou kunnen betekenen dat alle mensen hun lasten met zich meedragen en in zekere zin gebukt gaan onder de verplichtingen, terwijl de nimfen vrij zijn van lasten en daardoor rustig kunnen rond fladderen. Dit is de duidelijke tegenstelling tussen de nimfen en de mensen. 
Maar dit is niet de enige tegenstelling die op te merken is in het boek. In het begin word er gesproken van het donkere bos waar Fidessa doorheen gaat als zij op de eenhoorn zit. Ze is bang voor de eenhoorn en ze is bang voor het bos. Terwijl aan het einde van het boek juist gesproken word over een lichtwoud en de eenhoorn vergezelt Fidessa en Sans-joye dan op weg naar het paradijs. De eenhoorn is nu tam en Fidessa is niet langer bang voor hem. Je zou het ook nog kunnen zien dat er aan het begin wordt gesproken over de hel en aan het einde over de hemel. 

Wat erg opvallend is zijn de overeenkomsten tussen dit verhaal en de kleine zeemeermin die geschreven door Hans Christian Andersen. Ook hier wil Ariël haar leven opgeven om bij haar geliefde te zijn. Ze wilt namelijk haar vin in ruilen voor benen zodat ze met de mensen kan leven. Hier is het niet de vin die ingeruild word, maar de nimf geeft haar naaktheid op en word omgepantserd zodat ze kan leven met Sans-joye in de stad. 
Beide dames hebben zussen die graag willen dat ze weer terug komen naar hun eigen wereld, alleen werkt dit tevergeefs. 

Fidessa is een sprookje, dit is vooral te merken aan het symbolistische taalgebruik. Ook is er sprake van mythologieën, mysterieuze wezens en fantasieën. Zo speelt bijvoorbeeld de eenhoorn een grote rol in het verhaal. Eenhoorns komen al duizenden jaren voor in de Europese mythologie. En natuurlijk Fidessa zelf die een nimf is. Een nimf is een Griekse halfgodin die in de natuur leeft en vaak gebonden is aan een bepaalde plek. 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten